📌 Quturish – virusli infeksiya bo‘lib, markaziy asab tizimini zararlaydi. Kasallik odatda yovvoyi va uy hayvonlaridan yuqadi. Vaqtida emlash tadbirlari olib borilmasa o'lim bilan yakunlanadi.
🦠 Quturish qanday yuqadi?
Quturish virusi asosan hayvonlarning so‘lagi orqali yuqadi:
✅ Tishlash – asosiy yuqish yo‘li.
✅ Tirnash yoki tishlamasdan ham – agar hayvonning so‘lagi ochiq yaraga yoki shilliq qavatga tushsa.
✅ Nafas yo‘llari orqali – juda kam hollarda, lekin virus chang yoki aerosol shaklida yuqishi mumkin (masalan, g‘orlarda yashovchi yarasalardan).
✅ Organ transplantatsiyasi – juda kam uchraydigan holat bo‘lsa ham, infeksiya kasallangan donor organlari orqali yuqishi mumkin.
⚠️ Quturishning belgilari
Kasallik dastlab oddiy shamollashga o‘xshash belgilardan boshlanadi. Keyin esa:
🔸 Isitma, bosh og‘rig‘i, holsizlik
🔸 Yaralangan joyda qichishish, sanchish va og‘riq
🔸 Suvdan qo‘rqish (gidrofobiya)
🔸 Yorug‘lik va shovqindan qo‘rqish
🔸 Hujumkorlik, asabiylashish, halüsinatsiyalar
🔸 Mushaklarning tortishishi, falajlik
Kasallikning oxirgi bosqichida odam hushini yo‘qotadi, nafas olish va yurak faoliyati to‘xtaydi.
🚨 Quturishdan himoyalanish uchun nima qilish kerak?
✅ Tishlangan joyni darhol 15 daqiqa sovun va suv bilan yuvish – bu virusni neytrallashtirishga yordam beradi.
✅ Shifokorga murojaat qilish va quturishga qarshi emlash olish – iloji boricha tezroq.
✅ Uy hayvonlarini muntazam emlatish – ularning kasallikka chalinish ehtimolini kamaytiradi.
✅ Yovvoyi hayvonlarga ehtiyot bo‘lish – noma’lum yoki agressiv hayvonlar bilan aloqa qilmaslik kerak.
✅ Qishloq va ovchilik hududlarida ehtiyotkor bo‘lish – quturish virusining asosiy tashuvchilari tulki, bo‘ri, chiyabo‘ri, yarasa kabi yovvoyi hayvonlardir.
📢 Muhim ma’lumot:
🔹 Quturishga qarshi emlash tishlagan zahoti qabul qilinsa, kasallikning oldini olish mumkin!
🔹 Agar kasallik belgilari boshlangan bo‘lsa, uni davolash imkonsiz – shuning uchun faqat oldini olish mumkin.
🔹 It va mushuklarni yilda kamida bir marta emlatish tavsiya etiladi.
✅ Vaqtida ehtiyot choralarini ko‘rib, o‘zingiz va yaqinlaringizni asrang!
🌐 Bizni kuzatishda davom eting!